Wyniki badańi analiz naukowych nie pozostawiają złudzeń, żestan środowiska naturalnego stale się pogarszapod wpływem działalności człowieka (IPCC 2019[1]).Polska Akademia Nauk (PAN)potwierdza, że emisja gazów cieplarnianych powstałych w wyniku naszej aktywności gospodarczej jestgłówną przyczyną postępujących zmian klimatu[2].Najwyższy czas na podjęcie skutecznych kroków, mających na celu przeciwdziałanie zagrażającym życiu na Ziemi zmianom. Edukacja klimatyczna młodzieży szkolnej jest jednym z kluczowych elementów łagodzenia zmian klimatu i adaptacji do skutków tych zmian.
Dzięki powszechnemu dostępowi do informacji na stronach internetowych i w mediach społecznościowych świadomość młodzieży szkolnej w zakresie zmian klimatu stale rośnie. Jednak nie wszystkie treści dostępne w sieci są wiarygodne, a nauczycielom w naszych szkołach brakuje materiałów dydaktycznych opracowanych na podstawie współczesnej wiedzy i dowodów naukowych.Aby wesprzeć ich w przekazywaniu uczniom rzetelnych informacji na temat zmian klimatu, Instytut Ochrony Środowiska – Państwowy Instytut Badawczy, w ramach projektu Klimada 2.0., opracował modelowe scenariusze lekcji i materiały edukacyjne o klimacie i jego zmianach.
Edukacja klimatyczna w polskich szkołach jest jednym z priorytetów działań Rzecznika Praw Obywatelskich. Potwierdził to swoim wystąpieniem do Ministerstwa Edukacji Narodowej oraz Ministerstwa Klimatu[3]. Co więcej, także nauczyciele skierowali apel doMinistra Edukacji Narodowej z prośbąo rozszerzenie podstawy programowej o aspekty związane z edukacją klimatyczną[4].Dladzisiejszej młodzieży szkolnej dobro naszej Planety jest szczególnie ważne i coraz więcejmłodych ludzi rozumie wagę problemu, o czym świadczą m.in. inicjatywy zainspirowane działalnością Grety Thunberg,takie jak Młodzieżowy StrajkKlimatyczny[5].
Niezbędne jest, aby edukacja klimatyczna w szkołach była realizowana w sposób kompleksowy. Uczniowie powinni poznawać nie tylko mechanizmy zmian klimatu, ale także sposobyna ich łagodzeniei przystosowanie się do nich, związanewprowadzaniem konkretnychrozwiązań. – mówi Barbara Rajkowska – Kierownik Projektu Klimada 2.0 - Obecnie obowiązująca podstawa programowa, zwłaszcza w odniesieniu do szkoły podstawowej,marginalizuje naukę o zmianach klimatu.Zarówno nauczyciele, jak i uczniowie potrzebują wsparcia merytorycznego, jeśli mają uczestniczyć w działaniach na rzecz ochrony klimatui adaptacji do nowych realiów – dodaje.
Lekcje o zmianach klimatu
Wramach projektu Klimada 2.0, eksperci zInstytutu Ochrony Środowiska – Państwowego Instytutu Badawczegoopracowali scenariusze lekcji dla nauczycieli szkół podstawowych, które sądostępne bezpłatnie na stronie internetowej projektu. Pedagodzy znajdą tam szczegółowe informacje w zakresie edukacji klimatycznej oraz liczne materiały pomocnicze i dydaktyczne. Zakres informacji został dostosowany do grup wiekowych uczniów (kl.1-3, 4-6, 7-8), tak aby wiedza była przekazywanaprzez nauczycieli w sposób ciekawy i zrozumiały, a uczniowie aktywnie uczestniczyli w lekcjach. Wzmocnienie zainteresowania uczniów zmianami klimatu jest kluczowym elementem działań edukacyjnych w tym obszarze. Zaangażowanie uczniów przyczyni się do budowania proekologicznych postaw wśród młodzieży szkolnej, co w bezpośredni sposób przełoży się na poprawę stanu środowiska naturalnego.
Edukacja klimatyczna jest bezdyskusyjnieobowiązkowym elementem podstawy programowej na każdym etapie edukacji szkolnej. Dzisiejsi uczniowie w swoim dorosłym życiu będę mierzyć się z dramatycznymi skutkami zmian klimatu. Młode pokolenie będzie musiało przystosować się do życia w zupełnie nowych realiach. Poznanie mechanizmów za tym stojących jest niezbędne do przygotowania się na zmiany, ale także do zahamowania degradacji środowiska. Czas działa na naszą niekorzyść – podsumowuje Barbara Rajkowska.
Scenariusze lekcji dostępne są pod adresem https://klimada2.ios.gov.pl/e-learning/